La font'o de tiu dokument'o leg'ebl'as Jen'e,
kaj la oft'ec'o-list'o de radik'o'j Jen'e.
Jun'a Amik'o 137
Te kutim'a tag'o : tri dialog'o'j help-material'o por ekzamen'ot'o'j.
Rubrik'estr'o : Judit Felszeghi i.
Maten'e, dum'voj'e al la labor'ej'o inter mi, flor'a (f ), kaj mi'a najbar'o, luĉjo (l )f : –salut'o'n !
Kia bon'ŝanc'o, ke vi ek'vid'is mi'n en la bus'halt'ej'o !
Se vi nun ne vetur'ig'us mi'n al mi'a labor'ej'o, mi cert'e mal'fru'us.
Mi mal'traf'is la pli fru'a'n aŭtobus'o'n, kaj mi atend'is jam de pli ol kvin minut'o'j.
L : –mi ĝoj'as, se mi pov'is help'i vi'n, kar'a najbar'in'o !
La en'urb'a trafik'o est'as terur'a nun'temp'e.
Oni dev'as ĉiam kalkul'i je ne'atend'it'a'j okaz'o'j, kaj ek'ir'i kvin –dek minut'o'j'n pli fru'e.
Ebl'e pli fru'e el'lit'iĝ'i.
F : –ne ebl'as, luĉjo !
Mi el'lit'iĝ'as je la kvin'a !
L : –ne'kred'ebl'e !
Tiel fru'e !
Vi pov'us eĉ pied'e ir'i ĝis vi'a labor'lok'o dum tiu'j du hor'o'j.
Aŭ ĉu vi manĝ'as tut'a'n pork'o'n maten'e, dum unu hor'o ?
F : –mi ?
Eĉ preskaŭ neniom !
Mi trink'as nur lakt'o –kaf'o'n kaj mi en'buŝ'ig'as ebl'e biskvit'o'n.
Sed mi dev'as ir'i kun mi'a hund'o ekster'e'n...
Kaj foj'e tio daŭr'as dek'kvin minut'o'j'n.
L : –eĉ tiel rest'as mult'e da temp'o...
F : –mi ŝat'as sen'urĝ'e elekt'i por mi la vest'aĵ'o'n, ŝmink'i mi'n...
Hodiaŭ mi ne trov'is la ŝu'o'j'n, fin'e mi re'trov'is ili'n sur la balkon'o, mal'pur'a'j...
Kaj mi dev'is pur'ig'i ili'n...
Sed mi ne trov'is la bros'o'n por la ŝu'o'j.
L : –kaj kie ĝi est'is ?
F : –vi ne pov'us diven'i tio'n : en la frid'uj'o...
L : –?
F : –en la frid'uj'o est'is iu obstin'a makul'o, ĉar ebl'e jogurt'o, aŭ io tia el'verŝ'iĝ'is, kaj mi vol'is pur'ig'i ĝi'n, sed ne sukces'is.
Do –nun mi for'ig'is la sek'iĝ'ant'a'n makul'o'n, sed post'e mi dev'is lav'i la bros'o'n...
La bros'o far'iĝ'is mal'sek'a, kaj tiel la ŝu'o'j'n mi ne pov'is pur'ig'i per ĝi.
Mi do dev'is trov'i i'o'n taŭg'a'n por la pur'ig'ad'o...
L : –bel'a'j ŝu'o'j !
Kaj vi bon'e pur'ig'is ili'n !
F : –ja jes –sed ili ne tiu'j est'as !
Mi post'e ŝanĝ'is la ide'o'n, kaj decid'is sur'met'i ali'a'j'n ŝu'o'j'n...
Ii.
Dum'tag'e inter mi, flor'a (f )kaj mi'a amik'in'o, lum'in'a (l )l : –salut'o'n flor'a, mi ricev'is prunt'e bon'eg'a'n film'o'n, en kompakt'a disk'o, ni pov'os spekt'i ĝi'n hodiaŭ vesper'e.
Post'morgaŭ mi jam dev'os re'don'i ĝi'n.
F : –salut'o'n amik'in'o !
Mi dank'as, sed mi en'tut'e ne hav'os temp'o'n hodiaŭ vesper'e !
Vi ja sci'as, ke mi lern'as esperant'o'n, kaj ĝust'e hodiaŭ est'os lecion'o.
L : –ĉu dum la tut'a vesper'o ?
F : –pli –mal'pli jes.
Post la labor'o mi dev'os iom tra'rigard'i la nov'a'j'n vort'o'j'n kaj la gramatik'aĵ'o'n.
Por tio, mi kutim'e sid'as en mem –serv'a kaf'ej'o, kaj dum mi trink'as kaf'o'n kaj manĝ'as i'o'n, mi klopod'as okup'iĝ'i iom'et'e pri la aktual'a material'o.
La kurs'o komenc'iĝ'as je la sep'a vesper'e, kaj ĝis tiam mi hav'as eĉ ne du hor'o'j'n...
L : –mi pov'os atend'i vi'n post la kurs'o, mi vetur'ig'os vi'n hejm'e'n, kaj ni kun'e spekt'os la film'o'n ĉe vi.
F : –ho kar'a, la kurs'o fin'iĝ'as je la ok'a kaj du'on'o !
Kaj hejm'e mi dev'os ankoraŭ lav'i mi'a'j'n sub'vest'aĵ'o'j'n, ord'ig'i la kuir'ej'o'n, glad'i mi'a'n sekv'ont'tag'a'n ĉemiz'et'o'n.
Mi ebl'e ankoraŭ en'rigard'os la televid'a'n program'o'n, dum glad'ad'o, kaj post'e mi dev'os sid'iĝ'i apud la komput'il'o...
L : –kio'n vi far'as komput'il'e tiel mal'fru'e ?
F : –hodiaŭ ekzempl'e mi ĝir'os la pag'ot'a'n sum'o'n pro la elektr'o al la proviz'ant'o.
Krom'e mi leg'as ankaŭ la nov'aĵ'o'j'n ret'e, kaj mi'a'j'n leter'o'j'n al'ven'int'a'j'n.
Tio ja daŭr'as sufiĉ'e long'e, ĉar se dum'e mi ek'vid'as iu'n interes'a'n nov'aĵ'o'n aŭ blog'o'n, mi komenc'as leg'i ĝi'n.
Mi ĝoj'as, se mi pret'os ĉirkaŭ nokt'o'mez'o, sed oft'e eĉ post la unu'a.
Post'e mi ankoraŭ duŝ'os mi'n, lav'os la dent'o'j'n, kaj mi jam dorm'ant'a grimp'os en la lit'o'n...
Je kiom'a ?
Mi eĉ la horloĝ'o'n ne jam rigard'as !
Iii.
En mi'a labor'ej'o kun mi'a koleg'o, stefano (s )(je la 9- a maten'e )s : –salut'o'n flor'a !
Pardon'u pro la ĝen'o, sed vi kuraĝ'ig'is mi'n, ke mi pov'as iam ajn sen'hezit'e turn'i mi'n al vi, kiam mi bezon'as help'o'n.
F : –mem –kompren'ebl'e stefano !
Mi jam de jar'o'j labor'as ĉi tie, kaj kutim'e mi help'as la nov'a'j'n koleg'o'j'n.
Demand'u mi'n tut'e trankvil'e !
S : –ho, vi est'as afabl'a !
Jen mi'a protokol'o pri la last'a labor –kun'sid'o...
Ĝi est'as en'tut'e nur 4- paĝ'a...
Ĉu vi bon'vol'us leg'i kaj eventual'e korekt'i ĝi'n, laŭ'neces'e.
F : –bon'e, volont'e...
Mi nun est'as ankoraŭ okup'at'a pri la bilanc'o...
Sed, dum la antaŭ'tag'mez'o mi ir'os al vi por pren'i la protokol'o'n.
Protokol'o ?
(tag'mez'e )s : –flor'a, mi vol'as nur demand'i, ĉu ebl'e vi ne forges'is pri mi'a f : –kio ?
Ah, la protokol'o !
Tut'e ne, sed mi ankoraŭ ne trov'is la temp'o'n por tio, iu klient'o re'ten'is mi'n dum pli ol unu hor'o, kaj mi eĉ mi'a'n task'o'n ne pov'is ankoraŭ fin'i.
Sed, ĉu vi sci'as, ni ir'u kun'e lunĉ'i, kaj dum'e mi leg'os ĝi'n !
(en la manĝ'ej'o )f : –rigard'u stefano, tie sid'as ni'a'j ge'koleg'o'j !
Ni sid'iĝ'u al ili'a tabl'o, ni pov'os iom babil'i dum manĝ'ad'o !
(post lunĉ'o )f : –stefano, mi vol'as ankoraŭ kur'i al la apud'a vend'ej'o por aĉet'i i'o'n por vesper'manĝ'o...
Vi nur re'ir'u al la kontor'o, mi ven'os baldaŭ !
S : –jes, jes...
Sed...
La protokol'o...
Mi ja kun'port'is ĝi'n !
F : –ho, ver'e !
Do, re'ven'int'e el la vend'ej'o mi pas'os ĉe vi, kaj ni rigard'os ĝi'n !
(post'tag'mez'e )s : –flor'a, pardon'u, mi ne vol'as ĝen'i vi'n, sed jam baldaŭ fin'iĝ'os la labor'tag'o...
F : –mi ja ne forges'is pri vi'a protokol'o !
Sed, ni tra'rigard'os ĝi'n morgaŭ.
Nun mi dev'as fin'i tiu'n ĉi leter'o'n, kiu'n la ĉef'o don'is al mi.
S : –morgaŭ jam maten'e mi dev'os don'i ĝi'n al la komitat'o.
F : –mi ne kompren'as, stefano, kial en la last'a minut'o vi avert'as mi'n pri tio !
Do, ni vid'u tiu'n protokol'o'n !
(ek'sonor'as telefon'o )f : –hal'o, jes, est'as mi.
Kiu ?
Salut'o'n lum'in'a !
En la labor'ej'o, jes.
Kiam ?
Nun ?
Jes, volont'e !
Atend'u mi'n ĉi tie, ĉe la en'ir'ej'o de mi'a labor'lok'o, mi ven'os post kvin minut'o'j !
Vort'klar'ig'o'j.
Biskvit'o : simpl'a bak'aĵ'o, du'foj'e aŭ long'e bak'it'a, por pov'i long'e konserv'i ĝi'n.
Ŝmink'i : farb'i, kolor'ig'i, pli'bel'ig'i vizaĝ'o'n per farb'o aŭ per kosmetik'aĵ'o'j.
Obstin'a : firm'e rest'ant'a ĉe si'a propr'a opini'o aŭ vol'o, malgraŭ ĉi'a'j kontraŭ'a'j admon'o'j.
Jogurt'o : lakt'o acid'ig'it'a per special'a ferment'o, oft'e kun al'don'o de frukt'o'j, tre san'ig'a por la intest'o'j.
Glad'i : glat'ig'i per varm'eg'a il'o, ĝi'n prem'ŝov'ant'e tie'n k re'e'n (sur tuk'o'j, vest'o'j ktp ).
Ĝir'i : trans'pag'i iu'n sum'o'n el si'a kont'o en la kont'o'n de iu ali'a.
Proviz'i : hav'ig'i, laŭ pli-mal'pli grand'a kvant'o, tio'n, kio'n oni pov'as bezon'i.
Blog'o : inter'ret'a tag'libr'o.
Grimp'i : pen'e trans'lok'i si'a'n korp'o'n sur oblikv'a aŭ vertikal'a supr'aĵ'o per help'o de pied'o'j kaj de man'o'j eventual'e : far'i i'o'n en okaz'o de bezon'o.
Protokol'o : oficial'a raport'o, per kiu rajt'ig'it'a aŭ kompetent'a person'o konstat'as, kio'n li far'is, vid'is, aŭskult'is.
Bilanc'o : tabel'a kalkul'o, laŭ aktiv'o kaj pasiv'o, de la financ'a stat'o de firm'o, klient'o, asoci'o, ŝtat'o, k.
S.
.
Klient'o : kutim'a aĉet'ant'o de butik'o, kompani'o, serv'o'proviz'ant'o (notari'o, advokat'o, kurac'ist'o...
).
Lunĉ'o : mal'pez'a, mal'mult'a manĝ'o, kiu'n oni konsum'as tag'mez'e.
Bel'a'j'n fest'o'j'n, jun'a'j amik'o'j !
La rubrik'o'n pri'zorg'as : Mónika Mólnár.
Feliĉ'ul'id'o sen'lac'e kur'ad'is tie'n-re'e'n en la tut'a dom'o, kaj kri'ad'is i'o'n simil'a'n al "ili gajn'is !
Ili gajn'is !
"est'is fru'maten'o kaj kelk'a'j infan'o'j dorm'et'is ankoraŭ, profit'ant'e de la jar'fin'a'j feri'o'j.
Mal'kontent'ul'id'o est'is eĉ pli grumbl'em'a ol kutim'e.
–kio okaz'as ?
–demand'is li feliĉ'ul'id'o'n.
–kial vi kri'eg'as ?
Kial vi kur'ad'as ?
Kaj kio'n vi sving'as en vi'a man'o ?
Eĉ Laŭtemulido est'as pli diskret'a ol vi !
–ne grumbl'u kar'a mal'kontent'ul'id'o, sed prefer'e ven'u kaj vid'u tiu'n ĉi poŝt'kart'o'n, kiu'n ni ricev'is de jun'a'j amik'o'j el "la Palud –sur –verd'o'n "!
La konversaci'o tuj ŝanĝ'iĝ'is, ja @mal'kontent'ul'id'o tre ŝat'is geografi'o'n, do la afer'o tuj ek'interes'is li'n : –ho, kia bel'a kart'o !
Ĉu vi sci'as kie trov'iĝ'as tiu bel'a lok'o ?
Ne ?
Atend'u, mi montr'os al vi tio'n sur la map'o.
Jen ĝi.
Ĝi trov'iĝ'as en la sud'a part'o de franci'o.
Kial ili skrib'is al ni ?
–ĉar ili solv'is ni'a'n last'a'n enigm'o'n pri la land'o'j.
–ĉu ili trov'is ĉiu'j'n 12 land'o'j'n ?
–jes !
Pro tio mi dir'is, ke ili gajn'is !
Se vi ne kred'as, vid'u vi mem ili'a'n solv'o'n.
Kompar'u ĝi'n kun vi'a solv'o kaj dir'u al mi kio'n vi pens'as.
–mi pens'as, ke ili merit'as la surpriz'o'n.
Bel'a labor'o !
Gratul'o'j'n al ni'a'j amik'et'o'j !
Vi'a donac'et'o al'ven'os al vi per la poŝt'o.
–ĉu ni hav'as nov'a'n enigm'o'n ?
Fakt'e, mi tre ŝat'as cerb'um'i pri enigm'o'j post grand'a neĝ'bul –batal'o, dum mi re'varm'iĝ'as antaŭ la kamen'o.
–do, mi hav'as bon'a'n nov'aĵ'o'n por vi !
Jen nov'a enigm'o por la vintr'a'j feri'o'j.
Tem'as pri mult'a'j best'o'j, kiu'j iom perd'iĝ'is en la grand'a best'o'ĝarden'o.
Ili est'as ĉie : en la lag'et'o'j, apud la lag'et'o'j, ĉe la kamp'o'j kaj herb'ej'o'j...
Ĉie oni pov'as vid'i ili'n.
La plus'a problem'o est'as, ke ili tre inter'miks'iĝ'is.
La grand'a'j est'as kun la mal'grand'a'j, la sovaĝ'a'j est'as kun la mal'sovaĝ'a'j.
Ni bezon'as help'o'n por re'trov'i ili'n antaŭ ol okaz'us iu mal'bon'o al ili.
Vi vid'as, ke la kaos'o est'as sufiĉ'e grand'a.
Kelk'a'j best'o'j las'is almenaŭ iom da spur'o'j, ali'a'j tut'e ne.
Kiel do trov'i ili'n ?
La gard'ist'o de la best'o'ĝarden'o ver'e tim'as la konsekvenc'o'j'n, tial por help'i la jun'a'j'n detektiv'o'j'n, li trans'don'as al ni la list'o'n de la best'o'j, kiu'j trov'iĝ'as en la park'o.
Help'e de tiu list'o prov'u re'trov'i la kaŝ'iĝ'em'a'j'n best'o'j'n !
Jen la list'o : inter la best'o'j est'as pork'o, fasm'o, abel'o, elefant'o, leon'o, arme'o da kat'o'j, kamel'o, ĉeval'o, ran'o, strig'o, urs'o, zebr'o, 2 (!
)korv'o'j, serpent'o, korv'o, bov'in'o, fiŝ'o, kunikl'o, anas'o kaj laŭ'dir'e oni vid'is eĉ unu cikoni'o'n !
Vi cert'e rimark'is jam, ke en la ĝarden'o est'as ankaŭ kelk'a'j special'a'j lok'o'j.
Kolekt'ant'e la tie trov'iĝ'ant'a'j'n liter'o'j'n, vi tuj vid'os, kio'n la gard'ist'o dir'os al la lert'a'j detektiv'o'j.
Ĉu vi est'os tiu'j detektiv'o'j ?
Bon'a'n serĉ'ad'o'n al ĉiu'j !
Vi'a'j'n solv'o'j'n send'u al la sekv'a adres'o : monik'a Molnar, ecole de la grand'e Ourse, recrêtes 18, ch –2300 la Chaux –de –fonds, svis'land'o.
–bel'eg'e !
–entuziasm'iĝ'is mal'kontent'ul'id'o.
–ĉu vi sci'as kiu send'is al ni tiu'n ĉi bel'a'n enigm'o'n ?
–jes, kompren'ebl'e mi sci'as.
Est'as jun'a, 12 –jar'a knab'o el svis'land'o, kiu don'is al ni tiu'n ĉi enigm'o'n.
Li'a nom'o est'as iseo mor'mil'e [prononc'u : izeo Mor'mil ].
Dank'o'n iseo !
Ni ne forges'os dank'i vi'a'n bel'a'n labor'o'n.
–ni kuraĝ'ig'u ankaŭ ni'a'j'n ali'a'j'n jun'a'j'n amik'o'j'n pri kre'ad'o de enigm'o'j.
La plej bon'a'j'n ni premi'os kaj aper'ig'os sur la paĝ'o'j de jun'a amik'o.
Se vi hav'as bon'a'j'n enigm'o'j'n, send'u ili'n al la jam menci'it'a adres'o kaj ni esper'u, ke vi hav'os bon'ŝanc'o'n.
–al'ven'int'e al la jar'fin'o, rest'as neni'o ali'a por ni ol bon'dezir'i al ni'a'j jun'a'j amik'o'j, per'e de la desegn'aĵ'o de iseo : bel'a'j'n fest'o'j'n kaj ĝoj'a'n jar'fin'o'n al ĉiu'j !
La krist'nask'a kant'o de huron-indi'an'o'j.
En kanado la unu'a kaj la plej popular'a krist'nask'a kant'o est'as hur'o'n Carol (la krist'nask'a kant'o de huron-indi'an'o'j ), verk'it'a de franc'a misi'it'o Je'a'n de Brébeuf el kanada Québec-provinc'o (kebekio )en la jar'o 1643.
Ĝi far'iĝ'is preskaŭ kanada himn'o por ĉi tiu plej grav'a fest'o.
La tekst'o akord'as al melodi'o de la 16- jar'cent'a franc'a krist'nask'a kant'o “une Jeune Pucelle ”(jun'a fraŭl'in'o ).
Ĝi'a original'a indi'an'a titol'o est'is “jesous Ahatonhia ”(jesuo nask'iĝ'is )kaj est'as ankaŭ kon'at'a per si'a'j unu'a'j vort'o'j : tio okaz'is dum vintr'a lun'o...
La indi'an'a tekst'o est'is tuj traduk'it'a al la tiam'a simpl'a franc'a lingv'o kaj post'e ankaŭ al la angl'a.
Huron'o'j est'as nom'o de indi'an'a gent'o, kiu viv'is en kanado inter tri grand'eg'a'j lag'o'j : ontari'o, erie kaj hur'o'n.
En lok'o, kie unu'a'j eŭrop'an'o'j viv'is harmoni'e kun indi'an'o'j, oni konstru'is sub'ĉiel'a'n muze'o'n (skan'sen'o )kaj la vilaĝ'o est'as hodiaŭ konserv'it'a sam'e kiel ĝi aspekt'is antaŭ kvin jar'cent'o'j.
Tio est'as tre popular'a lok'o, nom'at'a Sainte-marie among the Hurons (s-ta maria inter la huron'o'j ), kiu'n vizit'as mult'a'j turist'o'j, precip'e dum somer'o.
Janusz kaj Paul Sulżycki huron'a krist'nask'o est'u kuraĝ'a'j vi –hom'o'j, ĉar jesuo nask'iĝ'is.
Vid'u, for'flug'is mal'bon'a spirit'o kiu ni'n sklav'ig'is do ne aŭskult'u ĝi'n pro tiu spirit'o korupt'as ni'a'n mens'o'n.
Jesuo nask'iĝ'is !
Sur la horizont'o aper'is nov'a stel'o, kiu lum'ig'as voj'et'o'n al remiz'o kie maria nask'is jesuon.
Tri reĝ'o'j sekv'is la stel'o'n, ili trov'is la infan'et'o'n en trog'o kaj al'port'is donac'o'j'n.
La reĝ'o'j salut'is et'a'n jesuon kun estim'o kaj vok'is plen'ĝoj'e : jesuo nask'iĝ'is !
Di'a providenc'o kaŭz'is, ke li al'port'as kompat'o'n.
Do ni al'ven'is por laŭd'i vi'a'n nom'o'n, infan'o.
Kastor'o'j, la geni'a'j konstru'best'o'j !
La kastor'o de kanado (castor Canadensis )fal'ig'as arb'o'j'n, ronĝ'ant'e ili'n je la baz'o.
Kiam ĝi fal'ig'is sufiĉ'e da arb'o'j, la kastor'o dis'pec'ig'as ili'n en branĉ'o'j.
Tiu'j'n ĝi amas'ig'as en river'et'o por konstru'i bar'aĵ'o'j'n.
Tiel kre'iĝ'as lag'o.
Mez'e de ĝi la kastor'o konstru'as si'a'n branĉ'dom'et'o'n.
Tie en la mez'o de la lag'o ili est'as protekt'it'a'j kontraŭ ĉiu'j rab'o'best'o'j, ĉar tiu'j ne pov'as en'ir'i la sub'akv'a'n pord'o'n de la kaban'o.
Tio est'as geni'a !
La kastor'o konstru'as si'a'n bar'aĵ'o'n somer'e.
La famili'o labor'as kun'e por amas'ig'i la branĉ'o'j'n, kiu'j'n ili kovr'as per kot'o kaj ŝton'et'o'j.
Ili dev'as fin'i la labor'o'n antaŭ la vintr'o, por pov'i tie kuŝ'iĝ'i kaj dorm'i la tut'a'n vintr'o'n.
Nutr'ad'o.
Kio'n manĝ'as kastor'o'j ?
Ili nutr'as si'n ĉef'e per mol'a'j arb'o'ŝel'o'j, sed ankaŭ per foli'o'j, plant'et'o'j aŭ branĉ'et'o'j.
En aŭtun'o la kastor'o'j de'hak'as arbust'o'j'n, kiu'j'n ili dis'pec'ig'as en branĉ'o'j.
Tiel la kastor'o'j amas'ig'as stok'o'n por manĝ'i la ŝel'o'n de la branĉ'o'j dum la vintr'o.
Ili plant'as ili'n en la kot'o sub la akv'o proksim'e de la kaban'o.
La branĉ'o'j el'star'as de la akv'o, do la glaci'o ne form'iĝ'as tie, kaj la kastor'o pov'as uz'i tiu'n lok'o'n por spir'i.
Famili'a viv'o.
La kastor'o'j viv'as en grand'a'j famili'o'j.
Ge'patr'o'j form'as stabil'a'j'n par'o'j'n, kiu'j kutim'e rest'as kun'e dum si'a tut'a viv'o.
Par'iĝ'ad'o okaz'as sub la glaci'o en januar'o aŭ februar'o.
Graved'ec'o daŭr'as inter 103 kaj 120 tag'o'j.
Nask'iĝ'as de unu ĝis ok id'o'j ĉiu'jar'e.
Kastor-beb'o'j ricev'as la patr'in'a'n lakt'o'n dum 7 ĝis 10 semajn'o'j.
Post'e ili rest'as kun la famili'o dum du jar'o'j.
Kiam ge'patr'o'j for'est'as, la pli aĝ'a'j id'o'j zorg'as pri la et'ul'o'j.
Tiu'j pur'ig'as ili'a'n har'ar'o'n, vart'as ili'n kaj al'port'as al ili manĝ'o'n.
La kastor'o'j est'as nun en pli grand'a kvant'o ol antaŭ'e, sed ili ankoraŭ bezon'as protekt'ad'o'n !
Salut'o'n, mi est'as Samuel el svis'land'o.
Mi kontribu'as al jun'a amik'o per la rubrik'o pri la natur'o.
Mi volont'e ricev'os vi'a'j'n pet'o'j'n aŭ koment'o'j'n al mi'a adres'o : samuel@no'os.
Ch ĝis !
La abel'ist'o'j.
Jen teatr'aĵ'o, kiu'n luiz'a Carol verk'is por la klas'o en la baz'lern'ej'o Munkácsy Mihály en Pápa, hungari'o.
La 25- an de maj'o 2013 okaz'is ĝi'a prezent'o en la urb'a teatr'o.
(park'o.
Aper'as ar'o da ge'lern'ej'an'o'j, minimum'e 3.
Ili est'as adolesk'ant'o'j, sufiĉ'e alt'a'j por ke oni pov'u konfuz'i ili'n kun plen'kresk'ul'o'j.
Ili port'as abel'uj'o'j'n kaj est'as vest'it'a'j per ident'a'j abel'ist'a'j kitel'o'j.
Ili parol'as unu post la ali'a aŭ sam'temp'e, kelk'foj'e korus'e, laŭ la reĝisor'a decid'o.
)ge'lern'ej'an'o'j : jen taŭg'a lok'o.
Ĉi tie ni sid'iĝ'u por manĝ'i.
Kiom bel'e !
Ha, ha !
Ĉiu'j pens'as, ke ni est'as abel'ist'o'j !
Neni'u re'kon'as ni'n !
Neni'u pov'as plend'i pri ni !
Viv'u la liber'ec'o !
(ili sid'iĝ'as kaj el'pren'as el la abel'uj'o'j manĝ'aĵ'o'j'n.
Ili ek'manĝ'as kaj babil'as inter'temp'e.
)ni hav'os la tut'a'n tag'o'n por ĝu'i liber'ec'o'n !
–brav'e !
!
Sed, se oni pun'os ni'n ?
Kial ?
Ni ne for'ŝtel'is la abel'uj'o'j'n.
Ni mem far'is ili'n.
Sed, se oni pun'os ni'n, ĉar ni ne trov'iĝ'as nun en la lern'ej'o ?
–ba !
Mi'a'j ge'patr'o'j ne kutim'as demand'i i'o'n ajn pri la lern'ej'o.
–ankaŭ la mi'a'j.
(subit'e ili flustr'as )sst !
S-ro t.
D.
!
Li al'proksim'iĝ'as !
S-ro t.
D.
?
!
Nu, li ne re'kon'os ni'n !
Li ne dev'as suspekt'i i'o'n ajn.
Rapid'u...
For'kaŝ'u la manĝ'aĵ'o'j'n...
Prov'u aspekt'i kiel serioz'a'j abel'ist'o'j...
For'kaŝ'u ankaŭ la rub'aĵ'o'n...
Kial ?
Ver'a'j abel'ist'o'j ne mal'pur'ig'us la park'o'n...
Brav'e !
Nun vi parol'as sam'kiel s-ro t.
D.
!
Li neni'o'n suspekt'os.
Li preter'pas'os sen rimark'i ni'n...
Instru'ist'o : salut'o'n !
.
.
.
Pardon'u mi'n...
Ĉu ebl'as ek'sci'i kio'n vi far'as ?
Ĉu vi trans'lok'ig'as abel'uj'o'j'n ĉi tie'n en la park'o'n ?
Ĉu la abel'o'j ne est'os ĝen'ant'a'j...
Ge'lern'ej'an'o'j : ne, ne...
Tut'e ne'ĝen'ont'a'j...
Ni trans'lok'ig'as neni'o'n.
Ni nur ricev'as lecion'o'j'n pri abel'bred'ad'o.
–jes, jes !
Kompren'ebl'e !
Ni lern'as kiel manipul'i abel'uj'o'j'n, kiel sur'met'i kitel'o'j'n...
Lern'ej'an'o a : mi instru'as tiu'j'n ge'jun'ul'o'j'n !
Mi est'as la instru'ist'o !
Instru'ist'o : aha !
Do, vi ne hav'as abel'o'j'n ĉi tie...
Bon'e, bon'e...
(li mal'proksim'iĝ'as, post'e re'ven'as.
)vid'u, mi est'as instru'ist'o kaj tre ĝoj'us aranĝ'i instru'a'n ekskurs'o'n kun mi'a klas'o...
La ge'patr'o'j de mi'a'j lern'ant'o'j de'long'e pet'as mi'n...
Ili dezir'us far'i iu'n surpriz'a'n ekskurs'o'n kun'e kun si'a'j ge'fil'o'j kaj la instru'ist'o'j...
Ĉu vi kompren'as ?
Hmmm...
Ili dezir'us kun'est'i pli long'e kun si'a'j ge'fil'o'j, pli bon'e ek'kon'i ankaŭ la instru'ist'o'j'n...
Ni de kelk'a'j tag'o'j pri'pens'as, kiu'n ekskurs'o'n elekt'i.
Kaj nun, ven'is al mi subit'e la ide'o, ke ekskurs'o al abel'ej'o est'us tre interes'a.
Abel'o'j est'as fascin'a'j est'aĵ'o'j, ĉu ne ?
Observ'i ili'a'n viv'o'n pov'as far'iĝ'i tre interes'a okup'o, ĉu ne ?
Ĉu vi pov'us gvid'i ni'n, sinjor'o ?
Jen, tiu ĉi est'as mi'a vizit'kart'o.
Bon'vol'u kontakt'i mi'n por diskut'i pri tio...
Ni pag'os pro vi'a help'o, kompren'ebl'e.
Lern'ej'an'o a : pardon'u...
Mi...
Ne hav'as temp'o'n !
Tut'e ne pov'as...
Sed atend'u !
Mi ja pren'os la vizit'kart'o'n.
Mi hav'as kon'at'ul'o'n, kiu ĝust'e taŭg'as por tiu afer'o...
Mi cert'as pri tio !
Instru'ist'o : dank'eg'o'n !
Ho, dank'eg'o'n !
Lern'ej'an'o a : li kontakt'os vi'n !
Nun pardon'u ni'n, ĉar ni est'as okup'it'a'j.
Instru'ist'o : hav'u bon'a'n tag'o'n, do.
Ĝis !
(li for'ir'as.
)ge'lern'ej'an'o'j : (flustr'e.
)kio okaz'is al vi ?
Kial vi pren'is li'a'n vizit'kart'o'n ?
Lern'ej'an'o a : kial ne ?
Mi don'os ĝi'n al mi'a onkl'o.
Li est'as abel'ist'o kaj cert'e ĝoj'os pri tio.
Ver'ŝajn'e li eĉ ne postul'os mon'o'n.
Pens'u iom'et'e, kiom bon'e ni pov'us amuz'iĝ'i tia'manier'e !
Ge'lern'ej'an'o'j : –jes, jes !
Mi ŝat'as ekskurs'o'j'n !
Eĉ s-ro t.
D.
Est'as kelk'foj'e agrabl'a...
Abel'o'j interes'os ni'n !
–stult'aĵ'o'j !
Miel'o interes'os ni'n !
–bagatel'o'j !
Grav'as, ke ni'a'j ge'patr'o'j...
Hav'is bon'a'n ide'o'n...
Grav'as, ke okaz'os ekskurs'o !
–ho, ekskurs'o !
Baldaŭ okaz'os ekskurs'o !
Luiz'a Carol kavalir'o en tigr'a fel'o.
Poem'eg'o el la mez'epok'a kartveli'o.
Mult'a'j land'o'j hav'as si'a'j'n naci'a'j'n poem'eg'o'j'n.
Pens'u pri la finlanda kalevala, kiu'n vi pov'as leg'i en esperant'o aŭ pri la Faust de Goethe [get'e ]aŭ pri la di'a komedi'o de dant'e Alighieri [aligjeri ].
Pens'u nun pri mal'grand'a land'o, kartveli'o.
Ĝi est'as en kaŭkazo inter eŭrop'o kaj azi'o.
Kaj tamen en la mez'epok'a kartveli'o oni avan'gard'e hav'is reĝ'in'o'n, kiu est'is la unu'nur'a fil'in'o de la antaŭ'a reĝ'o.
Ĉi tiu fil'in'o est'is tiom sukces'a reg'ant'in'o, ke oni, por sub'strek'i tio'n, uz'is por ŝi la vir'a'n titol'o'n “reĝ'o ”, kaj ankaŭ krom'nom'is ŝi'n “tamara la grand'a ”.
Tem'is pri tre bon'a period'o en la kartvel'a histori'o.
Unu el ŝi'a'j ministr'o'j est'is ŝot'a rust'avel'i, kiu est'is ankaŭ poem'ist'o kaj verk'is poem'eg'o'n en kiu oni parol'as pri fil'in'o, kiu hered'as la tron'o'n de la patr'o.
Tem'as ĝust'e pri “kavalir'o en tigr'a fel'o ”.
En ĝi est'as krom'e amas'o da aventur'o'j de mez'epok'a'j kavalir'o'j, kiu'j kondut'is tut'e sam'e kiel la eŭrop'a'j mez'epok'a'j kavalir'o'j.
La mal'sam'ec'o rilat'e al la eŭrop'a'j kavalir'a'j roman'o'j kuŝ'as en tio, ke la ag'ad'o di'volv'iĝ'as inter arabi'o, ĉini'o kaj hindio, kaj ke la grand'a kultur'o, je kiu la kartvel'o'j turn'iĝ'as est'as la islam'a.
Pens'u nur pri la persaj poem'eg'o'j de tiu epok'o.
Ili kompren'ebl'e est'is katolik'o'j, sed part'o de la rol'ant'o'j est'as imag'it'a'j arab'o'j kaj mult'a'j vort'o'j est'as pren'it'a el iu arab'a-persa kultur'a fon'o.
Ĝi est'is el'don'it'a en 1989 en la traduk'o de Zurab Makaŝvili, kiu dum grand'a part'o de si'a viv'o labor'is je tiu traduk'o.
Li kiom ebl'e plej'e fidel'is al la original'o, kaj uz'is 16- silab'a'n vers'eg'o'n divid'it'a'n je du 8- silab'a'j du'on'vers'o'j kun tre fiks'it'a ritm'o'aranĝ'o.
Inter'temp'e la tiam'a sovet'a el'don'ej'o mal'aper'is, Zurab mort'is kaj la libr'o en esperant'o el'ĉerp'iĝ'is.
Ĉar est'as tre mal'bon'e, se oni en esperant'o ne pov'as leg'i mez'epok'a'j'n kartvel'a'j'n poem'eg'o'j'n, nun'a'j kartvel'a'j esperant'ist'o'j, sub la gvid'o de nan'a Ĥizambareli re'kopi'is la tut'o'n : 1582 kvar'vers'a'j'n strof'o'j'n.
Se iu pens'as, ke la kartvel'a mov'ad'o ne est'as re'nask'iĝ'ant'a, oni pens'u pli intens'e.
La tut'a verk'o est'as jam leg'ebl'a ret'e ĉe http : //uea.
Org/viki'o/index.
Php/ kavalir'o_en_tigr'a_fel'o.
Ĉi tie ni prezent'as part'o'n de la unu'a'j 100 strof'o'j.
Pri la lingv'a revizi'o moment'e respond'ec'as nur mi, kaj mi'n oni riproĉ'u se neces'e.
Renat'o Corsetti [korset'i ]rakont'o pri arab'a reĝ'o Rostevano.
32.
Viv'is en arab'a land'o saĝ'a reĝ'o Rostevano, di'o ben'is feliĉ'ul'o'n, kiu est'is ne tiran'o, elokvent'a kaj bon'kor'a, mal'estim'is reĝ ’glor'am'o'n, mult'e'nombr'a'j'n trup'o'j'n hav'is li kaj ankaŭ fort'a'n man'o'n.
33.
Li eduk'is nur fil'in'o'n, unu'sol'a'n, ver'a'n ĉarm'o'n, est'is ŝi la lum'ig'il'o –sun'o inter astr'a svarm'o.
Kiu vid'is ŝi'n –tuj perd'is la trankvil'o'n kaj la kap'o'n, por ŝi'n glor'i la saĝ'ul'o'j dev'is hav'i parol'art'o'n.
34.
Tinatin ’–bapt'nom'o ŝi'a, est'is sun'a virg'ul'in'o ; ne trov'it'a est'is edz'o por la jun'a bel'ul'in'o.
Rost'ev'a'n ’ne hav'is fil'o'n kaj li pens'is : “la vir'in'o pov'as est'i, kiel vir'o, ŝtat'a hom'o kaj reĝ'in'o ”.
35.
Rost'ev'a'n ’vezir'o'j'n vok'as kaj al ili tiel plend'as : “tag'o mi'a jam for'ir'as, do la nokt'o mi'n kun'pren'as, kiam roz'o for'velk'int'a en ĝarden'o ne plu bel'as, baldaŭ sur la sam'a branĉ'o nov'a flor'o re'aper'as ”.
36.
“do mi mort'os proksim'temp'e, mal'jun'ec'o mi'n jam venk'as ; ja ne est'as tio lum'o, se mal'lum'o ĝi'n mal'help'as ; Tinatin ’–fil'in'o mi'a, leĝ'e tron'o'n ŝi hered'as ; kron'i ŝi'n, mi, patr'o, vol'as, ĉar ŝi pli ol sun'o bel'as ”.
37.
La vezir'o'j al li dir'is jen'a'n flat'a'n kompliment'o'n : “fru'e est'as, reĝ'a moŝt'o, las'i jam la testament'o'n ; kvankam velk'as bel'a roz'o, ni ne sent'u mal'kontent'o'n ; ĉu super'i pov'as lun'o'n astr'o sur la firmament'o ?
”38.
“dum'e en ĝarden'o vi'a freŝ'a'j roz'o'j bon'odor'as ; eĉ sever'a opini'o vi'a por ni ĉiam bon'as, kaj se vi decid'is tiel, est'u, kiel vi ordon'as : est'as bon'a la reĝ'in'o, kiu sun'o'n sam'valor'as ”.
39.
“kvankam est'as ŝi vir'in'o –la de'ven'o'n hav'as di'a'n, ŝi sci'pov'as la reg'ad'o'n en arab'a land'o ni'a, kiel sun'o bril'as far'o'j kun'e kun saĝ'ec'o ŝi'a, la ge'id'o'j de leon'o'j egal'rajt'a'j est'as ĉiam ”.
40.
Avtandil ’, Spaspeto est'is fil ’de Amirspasalaro, svelt'a kiel la cipres'o, bel'a kiel la stel'ar'o.
Sed al li ankoraŭ mank'is sur vizaĝ'o la har'ar'o ; am'is li la reĝ'id'in'o'n, ŝi'a'j'n rav'a'j'n okul'har'o'j'n.
41.
Li sufer'is tre sekret'e, sed li kaŝ'is am'o –flam'o'n ; dum for'est'o ŝi'a pal'is de jun'ul'o roz'a'j vang'o'j, post re'vid'o tiu'j vang'o'j re'ricev'is si'a'n sang'o'n ; pro turment'o'j de la kor'o kompat'ind'a est'as am'o.
42.
La kron'ad'o'n de l ’fil'in'o post'e Rost'ev'a'n ’intenc'is, Avtandil ’ek'ĝoj'is mult'e, rev'i pri reĝ'in ’komenc'is, “mi nun vid'os ŝi'n pli oft'e, ”la jun'ul'o tiam pens'is, “trov'os mi la kurac'il'o'n, por sopir'o'n mi'a'n venk'i ”.
43.
Post'e Rost'ev'a'n ’deklar'is, ke la tron'o est'as ŝi'a, “mi'a Tinatin ’hered'os la arab'a'n kron'o'n mi'a'n, kaj anstataŭ'int'e sun'o'n ŝi radi'os bril'o'n si'a'n, ven'u ĉiu'j, ven'u vid'i la reĝ'in'o'n saĝ'a'n vi'a'n ”.
44.
Kaj kun'ven'is la arab'o'j, grand'a nombr'o de la ĥasoj, Avtandil ’antaŭ'e ir'is –ĉef'o de milit'ist'ar'o'j, sekv'is li'n vezir ’sograto, la gvid'ant ’de nobel'ar'o ; pri or'tron'o oni dir'is : “jen, la plej valor'a aĵ'o ”.
45.
Kaj la reĝ'o la fil'in'o'n akompan'is ĝoj'o'plen'a, ŝi'n sid'ig'is sur la tron'o'n, ŝi silent'is obe'em'a, mult'e'kost'a'n sceptr'o'n pren'is kun ruben'o lum'lud'em'a, kap'o'n de la bel'ul'in'o ek'ornam'is kron'o gem'a.
46.
Re'tir'iĝ'is ĉiu'j kun'e, riverenc'e ŝi'n ador'is, ben'is reĝ'o la fil'in'o'n, ĉiu la reĝ'in'o'n glor'is, bel'a'j muzik'il'o'j, flut'o'j kaj cimbal'o'j tie son'is, la reĝ'in'o klin'is kap'o'n kaj ŝi kaŝ'e mult'e plor'is.
Mal'nov'a poezi'o'fabel'o'j Elek Bendek la fer'naz'a sorĉ'ist'in'o viv'is foj'e mal'riĉ'eg'a arb'o'hak'ist'o.
Sed li est'is ja ver'e mal'riĉ'eg'a : eĉ la haŭt'o sek'iĝ'is sur la ost'o'j pro la terur'e long'a mal'sat'ad'o.
Kaj ankaŭ li'a'j infan'o'j !
Jam knar'ad'is ili'a'j ost'et'o'j, kaj pro ĉiu'j et'a'j vent'mov'o'j ili fal'is de sur la pied'o'j.
Mal'ĝoj'is la mal'riĉ'a arb'o'hak'ist'o, eĉ la kor'o preskaŭ ŝir'iĝ'is vid'ant'e tiu'j'n mult'a'j'n, mal'sat'ant'a'j'n infan'o'j'n.
Ĉar ili est'is ja mult'op'e, kiel la tru'o'j en la kribr'il'o, ebl'e eĉ pli je unu.
Foj'e jen, kio'n li pens'is, kio'n ne, la mal'riĉ'ul'o –li met'is sur la ŝultr'o'n si'a'n hak'il'o'n, al si'a'j infan'o'j li dir'is neni'o'n, kaj li for'ir'is de'hejm'e.
Kie'n li ir'as, tio'n li eĉ ne sci'is, sed li fort'e decid'is en si mem, ke ĝis tiam li ne trankvil'os, ĝis la sort'o iĝ'os pli bon'a.
Li ir'is, ir'ad'is tra mont'o'j, tra val'o'j, kaj li eĉ ne halt'is, ĝis li al'ven'is en arb'ar'o'n.
Jam plen'e krepusk'is la vesper'o, sed li ankoraŭ ne halt'is.
Li stumbl'ad'is pli kaj pli antaŭ'e'n en la dens'a ĝangal'o, sed ver'dir'e ĝi neniam montr'is si'a'j'n long'o'n aŭ vast'o'n.
Egal'e –li pens'is –, li jam ne halt'os, eĉ se tiu arb'ar'o daŭr'os ĝis la mond'o'fin'o.
Tamen foj'e mal'fort'a hel'o ĵet'iĝ'is sur li'a'n voj'o'n.
Li halt'as, post'e de'nov'e li ek'ir'as en la direkt'o al la hel'o.
Li ir'is, li ir'is, kaj baldaŭ li ek'star'is antaŭ dom'et'o.
El ties fenestr'o ven'is la hel'o.
Li ne long'e pens'ad'is, li en'paŝ'is la dom'et'o'n.
Eĉ tio ne ĝen'us li'n, se mem la diabl'o loĝ'us en ĝi.
Sed jes ja, li trov'is eĉ ne unu'sol'a'n anim'o'n tie.
La tabl'o est'is bel'e pri'met'it'a, manĝ'aĵ'o-trink'aĵ'o abund'is sur ĝi, ankaŭ la lit'o est'is mal'ferm'it'a por dorm'i, sed van'e li tra'serĉ'is ĉiu'n et'a'n part'o'n de la ĉambr'o, li trov'is eĉ ne unu'sol'a'n anim'o'n.
"se neni'u est'as, do neni'u est'as "–li dir'is en si mem.
Li sid'iĝ'is ĉe la tabl'o kaj manĝ'is, kiel li nur pov'is.
Prefer'e li sat'iĝ'u almenaŭ unu'foj'e en la viv'o !
Li ja sat'iĝ'is, kiel sak'flut'o.
Li hav'is ankoraŭ pip'o'n da tabak'o, li brul'ig'is ĝi'n, kaj li nur fum'is, kiel kamen'o.
Abrupt'e jen, kio'n li vid'as ?
Grand'a nigr'a kat'o sid'as antaŭ li sur la tabl'o.
Sed jam pri tio mir'is la mal'jun'ul'o.
Li ja ne pov'is imag'i, kiel pov'is ven'i antaŭ li'n tiu mal'bel'a, nigr'a best'o.
Ĉar ĝi est'is mal'bel'a, kiel la mel'hel'a nokt'o.
Li ĝust'e vol'is jam for'pel'i ĝi'n, sed ĝis li decid'is, la kat'o jam mal'aper'is de sur la tabl'o, kvazaŭ ĝi'n en'glut'us la ter'o.
–hm !
Tia'n mirakl'o'n mi neniam vid'is –grumbl'is la mal'riĉ'ul'o.
–kiam ĝi ven'is, ankaŭ tiam mi ne rimark'is ĝi'n, kiam ĝi for'ir'is, ankaŭ tiam ne.
Ver'ŝajn'e mi ven'is en la dom'o'n de diabl'o'j.
–vi pens'as prav'e, mal'riĉ'ul'o –ek'voĉ'is iu ĉi-moment'e –, vi ven'is en la dom'o'n de diabl'o'j.
Sed nun jam ver'e ek'tim'is la mal'riĉ'ul'o.
Jen-jen, tie star'as antaŭ li mal'bel'eg'a mal'jun'ul'in'o, kies naz'o est'is el pur'a fer'o, kaj ĝi est'is tiel long'a, ke ĝi frap'is la ter'o'n.
Sed re'bru'is la ter'o, kiam la naz'o'n ŝi bat'ad'is al ĝi !
Ek'tim'is ver'e la povr'a arb'o'hak'ist'o.
Ne sufiĉ'as, ke ankaŭ ŝi'n li ne vid'is, kiam ŝi en'paŝ'is, sed ŝi diven'as eĉ li'a'j'n pens'o'j'n.
–vi prav'e prav'as, mal'riĉ'ul'o –daŭr'ig'is la mal'jun'ul'in'o –, mi est'as la fer'naz'a sorĉ'ist'in'o, patr'in'o de la reĝ'o de diabl'o'j.
Do, vi al'ven'is ĉi tie'n, en mi'a'n dom'o'n.
Jes ja, vi ven'is en bonn'a lok'o'n !
Tuj al'ven'os ankaŭ mi'a fil'o kaj kun'port'os vi'n en la infer'o'n.
Pet'eg'is la mal'riĉ'ul'o, hu, tre'eg'e li pet'eg'is, ke ŝi ne port'ig'u li'n en la infer'o'n, kio okaz'os al li'a'j mal'sat'ant'a'j infan'o'j ?
–hm –dir'is la fer'naz'a sorĉ'ist'in'o –, tio'n vi pov'as evit'i nur se vi kun'port'os mi'n en vi'a'n land'o'n.
Jes ja, tio mank'is ankoraŭ al'don'e !
Nun jam tiel ek'tim'is la mal'jun'ul'o, ke li preskaŭ mort'is.
–jes ja, tut'cert'e, se vi for'port'os mi'n.
Vi ne hav'as edz'in'o'n, mi mem est'os vi'a edz'in'o, kaj vi vid'os, kiel bon'e mi pri'zorg'os vi'a'j'n infan'o'j'n.
Mi ban'os ili'n en lakt'o-buter'o, kaj per fend'it'a'j baston'o'j mi ŝmir'ad'os ili'n.
Kio'n pov'is far'i la mal'riĉ'ul'o, li dev'is akcept'i la dezir'o'n da la fer'naz'a sorĉ'ist'in'o.
Unu'e ili flank'o'sak'o'n plen'ŝtop'is per ĉia'spec'a'j bon'a'j manĝ'aĵ'o'j, ali'a'n sak'o'n per or'o kaj arĝent'o, la du sak'o'j'n ili met'is sur azen'o'n, kaj ili ek'ir'is al la vilaĝ'o de la mal'riĉ'ul'o.
Ili marŝ'is jam tut'a'n tag'o'n.
Kaj tiam ili halt'is en la mez'o de arb'ar'o.
Ili pren'is la sak'o'n kun la manĝ'aĵ'o, kaj ili manĝ'is, drink'is, ili festen'is.
Ili manĝ'is, ili drink'is, ĝis fin'e la fer'naz'a sorĉ'ist'in'o ek'hav'is kap'turn'iĝ'o'n pro la mult'a vin'o.
Ankaŭ la mal'riĉ'ul'o ne bezon'is hav'i pli, li pren'is si'a'n hak'il'o'n, kaj li bat'is sur la naz'o'n de la sorĉ'ist'in'o tiel, ke ĝi tuj romp'iĝ'is dis'du'iĝ'e.
Ek've'eg'is la sorĉ'ist'in'o, sed post la romp'iĝ'o de la naz'o perd'iĝ'is ankaŭ ŝi'a'j fort'o'j, ŝi eĉ mov'iĝ'i ne pov'is en la kuŝ'ad'o.
Sed ŝi'a naz'o bru'is tiel terur'e, eĉ terur'eg'e, ke ek'trem'is la arb'ar'o, kaj la son'o aŭd'iĝ'is mal'supr'e'n ĝis la infer'o.
–tju –kri'is la reĝ'o de diabl'o'j –, iu de'romp'is la naz'o'n de mi'a patr'in'o !
Ek !
Kaj li kur'is el la infer'o, kvazaŭ iu el'pren'us li'a'j'n okul'o'j'n.
Sed dum'e ankaŭ la mal'riĉ'ul'o ne gap'is sen'far'e.
Li pren'is la sak'o'n kun or'o de sur la azen'o, kaj kur'is ankaŭ li, kiel nur serv'is la krur'o'j.
Li aŭd'is, ke la reĝ'o de diabl'o'j kri'ad'as post li : –re'rigard'u, he, mal'riĉ'ul'o !
Re'rigard'u, vi ne bedaŭr'os !
Sed li hav'is saĝ'o'n, kaj li ne re'rigard'is.
Sekv'e neniel ating'is li'n la reĝ'o de diabl'o'j, ĝis la mal'riĉ'ul'o ating'is si'a'n propr'a'n kort'o'n.
–hop, vi est'as kapt'it'a –kri'is la reĝ'o de diabl'o'j -, vi murd'ist'o !
Nun vi mort'os per mort'o de plej terur'a mort'o !
–las'u mi'n –kri'is la mal'riĉ'ul'o -, ĉar mi est'as la reg'ant'o ĉi tie !
Sed la diabl'o ne las'is li'n.
Li tir'is li'n re'e'n.
Subit'e pro la grand'a bru'o el'kur'is ĉiu'j infan'o'j de la mal'riĉ'ul'o.
Ili ek'ĝoj'is, ho kiel tre ili ek'ĝoj'is !
Ili pens'is, ke la patr'o al'port'is la diabl'o'n, kaj tial, por ke ili manĝ'u li'n !
Ili ĉiu'j kri'eg'is la sam'o'n : –al mi la diabl'o'n !
Al mi !
–ĉiu el ili sol'a vol'is manĝ'i li'n.
Aj, ek'tim'is pro tio la diabl'o terur'eg'e !
Neniam en la viv'o li vid'is tiel mult'e da infan'o'j de unu'sam'a patr'o.
Eĉ la du'on'o de tio ne est'as ŝerc'o !
Tiu'j inund'e mult'a'j, mal'sat'a'j infan'o'j for'vor'os li'n tuj, eĉ er'et'o ne rest'os el li.
Kaj nun jam la diabl'o pet'eg'is al la mal'riĉ'ul'o, ke li las'u li'n liber'a.
–adiaŭ –dir'is la mal'riĉ'ul'o –, rest'u sek'a ĝis la akv'o !
La reĝ'o de diabl'o'j kur'is, kiel la ŝtorm'o, li ne kuraĝ'is eĉ re'rigard'i.
Kvankam ankaŭ la mal'riĉ'ul'o kri'eg'is sufiĉ'e : –re'rigard'u, he, diabl'o !
Re'rigard'u, vi ne bedaŭr'os !
Sed neniel tiu re'rigard'is.
La mal'riĉ'ul'o post'e eĉ ne menci'is la mal'ĝoj'o'n.
El la flank'sak'o da or'o-arĝent'o li iĝ'is riĉ'ul'o, kaj ek'de tiam ili viv'is jam kiel fiŝ'o'j en la akv'o.
Nu tiel, jes ja !
Ili eĉ nun viv'as, se ili ne mort'is.
Esperant'ig'is imre Szabófabeloj.
Hans Christian Andersen.
Mal'bon'kondut'a knab'o.
Est'is iam mal'jun'a poet'o, efektiv'e bon'a mal'jun'a poet'o.
Unu vesper'o'n, kiam li sid'is hejm'e, ekster'e far'iĝ'is terur'a mal'bon'veter'o ; fort'e pluv'eg'is, sed la poet'o sid'is varm'e kaj komfort'e ĉe si'a kahel'a forn'o, en kiu brul'is fajr'o kaj rost'iĝ'is pom'o'j.
"sur la mal'feliĉ'ul'o'j, kiu'j en ĉi tiu mal'bon'a veter'o est'as ekster'e, ne rest'os eĉ unu sek'a faden'o !
", li dir'is, ĉar li est'is bon'kor'a poet'o.
"ho, mal'ferm'u al mi !
Est'as al mi mal'varm'e kaj tiel mal'sek'e !
"subit'e vok'is ekster'e mal'grand'a infan'o.
Ĝi plor'is kaj frap'ad'is je la pord'o, dum la pluv'o fal'ad'is torent'e kaj la vent'eg'o furioz'is ĉe ĉiu'j fenestr'o'j.
"ho, mal'feliĉ'a est'aĵ'o !
"dir'is la mal'jun'a poet'o kaj lev'iĝ'is, por mal'ferm'i la pord'o'n.
Tie star'is mal'grand'a knab'o ; li est'is tut'e mal'sek'a, kaj la akv'o flu'is el li'a'j long'a'j blond'a'j har'o'j.
Li trem'is de mal'varm'o ; se li ne est'us en'ir'int'a, li cert'e pere'us en la mal'bon'a veter'o.
"vi mal'grand'a knab'o !
"dir'is la mal'jun'a poet'o kaj pren'is li'n je la man'o.
"ven'u al mi, mi jam varm'ig'os vi'n !
Ankaŭ vin'o'n kaj pom'o'n vi ricev'os, ĉar vi est'as bel'eg'a knab'o !
"tia li efektiv'e est'is.
Li'a'j okul'o'j aspekt'is kiel du hel'a'j stel'o'j, kaj kvankam el li'a'j har'o'j flu'is la akv'o, ili tamen est'is tre ĉarm'e krisp'a'j.
Li aspekt'is kiel mal'grand'a anĝel'o, sed li est'is pal'a de mal'varm'o kaj trem'is per la tut'a korp'o.
En la man'o li ten'is bel'eg'a'n paf'ark'o'n, kiu tamen est'is tut'e difekt'it'a de la pluv'o ; la kolor'o'j de la bel'a'j sag'o'j tut'e inter'miks'iĝ'is pro la mal'sek'a veter'o.
La mal'jun'a poet'o sid'iĝ'is de'nov'e ĉe la forn'o, pren'is la mal'grand'a'n knab'o'n sur la genu'o'j'n, el'prem'is al li la akv'o'n el la har'o'j, varm'ig'is li'a'j'n man'o'j'n en si'a'j propr'a'j kaj kuir'is por li dolĉ'a'n vin'o'n.
Tiam la knab'o re'fort'iĝ'is, ricev'is ruĝ'a'j'n vang'o'j'n, salt'is mal'supr'e'n sur la plank'o'n kaj komenc'is danc'i ĉirkaŭ la mal'jun'a poet'o.
"vi est'as gaj'a knab'o !
"dir'is la mal'jun'ul'o.
"kia est'as vi'a nom'o ?
""mi est'as nom'at'a amor'o !
"li respond'is ; "ĉu vi mi'n ne kon'as ?
Jen kuŝ'as mi'a paf'ark'o.
Per ĝi mi tre bon'e paf'as.
Rigard'u, nun la veter'o ekster'e far'iĝ'as de'nov'e bon'a ; la lun'o lum'as !
""sed vi'a paf'ark'o est'as difekt'it'a !
"dir'is la poet'o.
"tio est'us mal'bon'a !
"dir'is la mal'grand'a knab'o, kaj li pren'is la paf'ark'o'n kaj esplor'is ĝi'n.
"ho, ĝi est'as jam sek'a, kaj ĝi tut'e ne difekt'iĝ'is.
La tenden'o est'as tut'e en ord'o ; nun mi ĝi'n el'prov'os !
"kaj li streĉ'is la paf'ark'o'n, met'is sur ĝi'n sag'o'n, ek'cel'is kaj paf'is al la mal'jun'a bon'a poet'o rekt'e en la kor'o'n.
"nun vi pov'as vid'i, ke mi'a paf'ark'o ne est'is difekt'it'a !
"li dir'is, laŭt'e ek'rid'is kaj for'kur'is.
La mal'bon'a knab'o !
Tiel'e paf'i sur la mal'jun'a'n poet'o'n, kiu tiel afabl'e akcept'is li'n en si'a'n varm'a'n ĉambr'o'n, est'is tiel bon'a por li kaj don'is al li tiel bel'a'n vin'o'n kaj plej bon'a'n pom'o'n !
La bon'a poet'o kuŝ'is sur la plank'o kaj plor'is, li est'is traf'it'a rekt'e en la kor'o'n.
"fi !
"li dir'is, "kia mal'bon'kondut'a knab'o est'as tiu amor'o !
Al ĉiu'j bon'a'j infan'o'j mi tio'n rakont'os, por ke ili pov'u gard'i si'n kontraŭ li kaj por ke ili neniam lud'u kun li, ĉar li far'us al ili nur mal'bon'o'n.
"ĉiu'j bon'a'j infan'o'j, knab'in'o'j kaj knab'o'j, al kiu'j li tio'n rakont'is, efektiv'e est'is si'n'gard'a'j kontraŭ la mal'bon'a amor'o, sed li tamen super'ruz'is ili'n, ĉar li est'as tre lert'a kaj ruz'a.
Kiam la student'o'j ven'as de la lekci'o'j, li ir'as apud ili, en nigr'a redingot'o kaj kun libr'o sub la brak'o.
Ili ne re'kon'as li'n kaj tial en'las'as li'n en si'a'n mez'o'n, ĉar ili pens'as, ke li ankaŭ est'as student'o ; sed tiam li tra'bor'as al ili la brust'o'n per si'a sag'o.
Kiam la knab'in'o'j ven'as de la predik'ist'o kaj kiam ili star'as en la preĝ'ej'o, li ankaŭ ĉiam est'as mal'antaŭ ili.
Jes, en ĉiu'j temp'o'j li est'as mal'antaŭ la hom'o'j.
Li sid'as en la grand'a lustr'o en la teatr'o kaj lum'as tre hel'e ; hom'o'j pens'as, ke tio est'as lamp'o, sed post'e ili rimark'as, ke tio est'is io ali'a.
Li kur'ad'as en la reĝ'a park'o kaj sur la rempar'o'j ; li iam paf'is eĉ vi'a'n propr'a'n patr'o'n kaj Vrian propr'a'n patr'in'o'n rekt'e en la kor'o'n.
Demand'u ili'n, kaj vi aŭd'os, kio'n ili dir'os al vi.
Jes, tio est'as mal'bon'a knab'o, tiu amor'o, neniam hav'u i'a'n afer'o'n kun li.
Mal'antaŭ ĉiu'j hom'o'j li aper'as.
Prezent'u al vi, li iam paf'is sag'o'n eĉ en la mal'jun'a'n av'in'o'n.
Est'as ver'o, ke de tiam pas'is jam mult'e da temp'o, sed ŝi neniam tio'n forges'as.
Fi, la mal'bon'a amor'o !
Sed nun vi li'n kon'as ; rimark'u, kia mal'bon'kondut'a knab'o li est'as !
Traduk'is l.
L.
Zamenhof.
La fabel'o'n vi pov'as aŭskult'i ĉe www.
Staci'o.
Eu/fabelojfabeloj la frat'o'j Grimm.
Mal'jun'a av'o kaj nep'o.
Est'is iam vir'o mal'jun'a kiel la mond'o.
Li'a'j okul'o'j ne vid'is klar'e, surd'a'j est'is la orel'o'j kaj la genu'o'j trem'is.
Kiam li sid'is ĉe la tabl'o, li apenaŭ pov'is ten'i la kuler'o'n, dis'verŝ'is sup'o'n sur la tabl'o'tuk'o'n, kaj eĉ ia'foj'e ĝi re'flu'is el li'a buŝ'o.
Tio est'is abomen'a por li'a fil'o kaj bo'fil'in'o, kaj fin'e ili sid'ig'is la mal'jun'ul'o'n en angul'o'n post la forn'o, kaj don'is al li manĝ'aĵ'o'n en argil'a plad'et'o kaj neniam sufiĉ'e ; li mal'ĝoj'e rigard'is al la tabl'o kaj li'a'j okul'o'j far'iĝ'is mal'sek'a'j.
Foj'e li'a'j trem'ant'a'j man'o'j ne pov'is ten'i la plad'et'o'n, ĝi fal'is ter'e'n kaj romp'iĝ'is.
La jun'a vir'in'o insult'e li'n riproĉ'is, li dir'is neni'o'n.
Oni aĉet'is al li lign'a'n plad'et'o'n por kelk'e da heler'o'j, kaj de tiu temp'o li dev'is manĝ'i el ĝi.
Foj'e kiam ili sid'is en la ĉambr'o, ili vid'is, ke la kvar'jar'a nepet'o kun'met'as sur la plank'o lign'a'j'n tabul'et'o'j'n.
Kio'n vi far'as ?
Demand'is la patr'o.
Mi far'as trog'et'o'n, respond'is la infan'o, el ĝi manĝ'os pa'ĉj'o kaj pa'nj'o, kiam mi est'os grand'a.
La ge'edz'o'j moment'o'n rigard'is unu la ali'a'n, ek'plor'is kaj tuj ili al'konduk'is la av'o'n al la tabl'o.
De tiu temp'o ili manĝ'is kun'e kun li kaj ne riproĉ'is li'n, se li iom dis'verŝ'is.
Traduk'is kab'e.
La fabel'o'n vi pov'as aŭskult'i ĉe www.
Staci'o.
Eu/fabel'o'j Hans Christian Andersen est'is dan'a verk'ist'o, kiu fam'iĝ'is ĉef'e pro verk'ad'o de fabel'o'j.
Li'a'j fabel'o'j kaj rakont'o'j (sum'e 156 )est'as traduk'it'a'j al pli ol 100 lingv'o'j kaj influ'is ankaŭ mult'a'j'n teatr'aĵ'o'j'n, film'o'j'n kaj balet'o'j'n.
La fabel'o'j'n de Andersen, kiu'j aper'is libr'o'form'e en kvar volum'o'j, traduk'is al esperant'o l.
L.
Zamenhof.
La frat'o'j Grimm.
La frat'o'j Jakob kaj Wilhelm Grimm est'is german'a'j jur'ist'o'j kaj lingv'o'scienc'ist'o'j.
Ili kolekt'is kaj el'don'is popol'a'j'n fabel'o'j'n kaj histori'o'j'n.
En esperant'o aper'is elekt'it'a'j fabel'o'j de frat'o'j Grimm (1906 ), kiu'j'n traduk'is el la german'a lingv'o kab'e (kazimierz Bein, 1872 –1959 ).
Małgosia Komarnicka.
Ek'am'u matematik'o'n.
En la pas'int'a numer'o vi jam konvink'iĝ'is, ke matematik'o est'as uz'ebl'a.
Ĝi ja permes'as kalkul'i, ĝi instru'as logik'a'n pens'ad'o'n kaj kre'as ni'a'n imag'o'n.
Preskaŭ ĉiu'j kamp'o'j kun'lig'as si'n kun matematik'o kaj tial oni dir'as, ke matematik'o est'as la reĝ'in'o de la scienc'o'j.
Laŭ galile'o Galiei “matematik'o est'as la alfabet'o per kiu di'o skrib'is la mond'o'n ”.
Bedaŭr'ind'e, sed konstant'e pli'mult'o de lern'ant'o'j ne ŝat'as matematik'o'n.
Tio'n prov'as ŝanĝ'i Bardhyl Selimi, la sekretari'o de la alban'a esperant'o-institut'o, la sekretari'o de alban'a ile'i-sekci'o, el'uz'ant'e si'a'n pli ol 40- jar'a'n spert'o'n en instru'ad'o.
Li skrib'is tre interes'a'n libr'o'n „amuz'iĝ'u per matematik'o ”.
Laŭ ĝi mi prov'os proksim'ig'i amuz'a'n bild'o'n de matematik'o.
Mi invit'as ĉiu'j'n, tiu'j'n, kiu'j ŝat'as kaj tiu'j'n, kiu'j ne ŝat'as matematik'o'n, ĉe'est'i en la lecion'o'j de matematik'o kun jun'a amik'o.
Bon'vol'u tra'leg'i la matematik'a'j'n task'o'j'n kaj prov'u solv'i ili'n.
Sekv'e kompar'u vi'a'j'n solv'o'j'n kun la solv'o'j propon'it'a'j de Bardhyl.
Ne ĉagren'iĝ'u se la task'o est'as tro mal'facil'a.
Sur la paĝ'o 38 vi trov'os solv'o'j'n de ĉiu'j task'o'j.
La unu'a task'o : divid'u sep pan'o'j'n por ok person'o'j egal'manier'e kaj per minimum'e da tranĉ'o'j, t.e. Kun maksimum'a ŝpar'ad'o.
La du'a task'o : oni rakont'as ke la rus'a oficir'o Lermontov, sam'temp'e poet'o kaj am'ant'o de algebr'o, est'is iam dis'lok'ig'it'a kun la taĉment'o ie profund'e en siberio.
Dum iu mal'varm'a vintr'a vesper'o, en la kaban'o de la oficir'o'j, li propon'is al la koleg'o'j la jen'a'n problem'o-lud'o'n : “pri'pens'u nombr'o'n kaj ten'u ĝi'n kaŝ'e de mi, multiplik'u ĝi'n per si mem, subtrah'u de la produkt'o la kvar'obl'o'n de la pri'pens'it'a nombr'o, kaj post'e al'don'u kvar.
Nun dir'u al mi la fin'a'n rezult'o'n.
Mi pov'as diven'i, kiu'n nombr'o'n vi est'as pri'pens'int'a de'komenc'e !
”kompren'ebl'e la serĉ'at'a nombr'o est'as cert'e 3.
Kial ?
Vid'u la solv'o'n.
La oficir'o'j eg'e mir'is pro ĉi tiu “lert'ec'o ”, eĉ “magi'aĵ'o ”de la jun'a Lermontov.
La tri'a task'o : Ĵan kaj Pjer mensog'as la tut'a'n temp'o'n.
Ĵan dir'as al Pjer : kiam mi ne mensog'as, ankaŭ vi ne mensog'as.
Pjer respond'as : kiam mensog'as mi, ankaŭ vi mensog'as.
Ĉu ebl'as ke dum ĉi tiu konversaci'o unu mensog'as dum la ali'a ne ?
(la solv'o'j est'as sur la p.
38.
)la lecion'o'n kun help'o de Bardhyl Selimi prepar'is Małgosia Komarnicka.
[bardhyl Selimi „amuz'iĝ'u per matematik'o ”, tiran'o 2009, ].
Vort'klar'ig'o'j.
Laŭ'vic'e : ĉagren'i –el'vok'i mal'gaj'o'n ; dis'lok'ig'i –met'i en iu'j'n lok'o'j'n ; multiplik'i –mult'obl'ig'i ; egal'aĵ'o –ident'aĵ'o : a = b ; frakci'o –on'o ; aplik'i –uz'i en la praktik'o ; plen'um'iĝ'i –real'iĝ'i ; asert'o –firm'a cert'ig'o pri io.
Solv'o'j el la p.
26 la unu'a task'o : por solv'i ĉi praktik'a'n task'o'n ni'n help'as la operaci'o'j kun frakci'o'j.
Tiel ni pov'as skrib'i 1⁄2 +1/4 + 1/8 = 7/8.
Ĉi egal'aĵ'o sugest'as ni'n ke kvar pan'o'j'n ni divid'u po du'on'e, du pan'o'j po kvar'on'e kaj unu pan'o'n po ok'on'e.
Kompren'ebl'e egal'manier'e.
Tiel form'iĝ'as sam'grand'a'j porci'o'j por ok person'o'j help'e de en'tut'e nur 4 + 3 + 7 = 14 tranĉ'o'j.
Ĉiu ali'a manier'o postul'us pli da tranĉ'o'j.
Prov'u se vi vol'as !
.
La du'a task'o : Lermontov aplik'is la kon'at'a'n egal'aĵ'o'n (x+2 )2 = x2+4x+4.
38 /jun'a amik'o de ni'a revu'o est'os kon'at'a task'o por li, kaj teknik'e, kaj grafik'e, kaj en'hav'e.
Jun'a amik'o ne est'as la task'o de unu'nur'a person'o.
Ar'o da kun'labor'ant'o'j regul'e liver'as artikol'o'j'n, kant'o'j'n, desegn'aĵ'o'j'n.
Pli'e nov'a'j person'o'j anonc'is si'n por kun'labor'i.
La task'o de stan'o est'os estr'i tiu'n orkestr'o'n.
En tiu skip'o kelk'a'j person'o'j hav'as regul'a'n rubrik'o'n, kvazaŭ kronik'o'n, ali'a'j liver'as foj'e artikol'o'n unik'a'n.
Mi jam ek'rilat'is kun tiu'j valor'a'j help'ant'o'j por nutr'i ili'a'n motiv'ig'o'n : ni bezon'as, bezon'os ili'n pli kaj pli en la ven'ont'a'j monat'o'j kaj jar'o'j.
Jun'a amik'o est'as tre grav'a il'o por la lig'o, por la instru'ist'o'j, por la lern'ant'o'j.
Ni plan'as el'don'o'n de kvar numer'o'j jar'e ek'de 2014.
Tem'as pri paper'a revu'et'o.
Jam ide'o'j nask'iĝ'is pri ret'a'j ekzerc'o'j en lig'o kun iu artikol'o, pri kun'labor'o kun fam'a'j ret'ej'o'j por lern'ant'o'j...
Ni dev'as kaj plu'viv'ten'i la revu'o'n kaj labor'i per modern'a'j metod'o'j ; nur tiel ni sukces'os kontent'ig'i la nun'temp'a'j'n abon'ant'o'j'n, sed ankaŭ akir'i nov'a'j'n abon'ant'o'j'n.
La abon'o kost'as € 16 (b-land'o'j 11 ), kaj est'as rabat'o ek'de 3 ekzempler'o'j.
Donac'u abon'o'n al vi'a'j famili'an'o'j, kon'at'ul'o'j, varb'u kaj kontribu'u !
Mend'il'o trov'iĝ'as sur ni'a ret'ej'o ile'i.
Info.
Mireille gros'je'a'n, prez.
De ile'i la rezultat'o est'as plen'a kvadrat'o.
Se tiu kvadrat'o est'us 25, ni trov'as la du'a'n radik'o'n kiu est'as 5 kaj subtrah'as de ĝi 2, do 5 - 2 =3.
Kompren'ebl'e la serĉ'at'a nombr'o est'as cert'e 3.
La tri'a task'o : ni not'u per j la asert'o'n “ĵan mensog'as ”kaj p la asert'o'n “pjer mensog'as ”.
Ĵan dir'is al Pjer “se j ne est'as ver'a, tiam ankaŭ p ne est'as ver'a ”, Pjer respond'is “se plen'um'iĝ'as p, tiam plen'um'iĝ'as ankaŭ j ”.
Do ĉi asert'o'j not'as ke apenaŭ ebl'as plen'um'iĝ'i sam'temp'e p kaj j.
Tio est'as, ili'a senc'o ident'as.
Tial ambaŭ Ĵan kaj Pjer est'as dir'int'a'j la ver'o'n aŭ ambaŭ est'as mensog'int'a'j, ali'a ebl'ec'o ne ekzist'as.
Marian'a Genĉeva.
Tri'a renkont'iĝ'o.
Grup'o de lern'ant'o'j kaj instru'ist'o'j el la lern'ej'o “canko Cerkovski ”en la urb'o pol'ski Trambeŝ, bulgario, re'ven'is hejm'e'n post la vojaĝ'o al italio.
La grup'o part'o'pren'is de la 13- a ĝis la 22- a de oktobr'o 2013 en la tri'a labor'renkont'iĝ'o kadr'e de la projekt'o Komenius –partner'ec'o inter la lern'ej'o “la divers'a'j profesi'o'j –trans'form'i la provok'o'j'n en la ebl'o'n real'ig'i si'a'j'n rev'o'j'n ”.
En la ital'a urb'o Lucca ili renkont'iĝ'is kun reprezent'ant'o'j de la ali'a'j kvar lern'ej'o'j de la projekt'o el italio, rumani'o, litovio kaj germanio.
La projekt'o est'as financ'at'a de eu per 20.
000 eŭr'o'j por ĉiu part'o'pren'ant'a lern'ej'o.
La labor'lingv'o de la projekt'o kaj la lingv'o de la komunik'ad'o est'as esperant'o.
La labor'program'o de la semajn'o inkluziv'is renkont'iĝ'o'n kun ver'a napola pic'ist'o, kiu mal'kovr'is antaŭ la lern'ant'o'j kaj la instru'ist'o'j la sekret'o'j'n de si'a labor'o, vizit'o'n al la firma'o por re'ciklad'o kaj farm'bien'o de bov'in'o'j, kie oni vid'is kia'manier'e est'as pri'labor'at'a la lakt'o.
Sekv'is gust'um'ad'o de jogurt'o, fromaĝ'o kaj la ital'a freŝ'a fromaĝ'o mocarel'o, prepar'it'a'j de la dom'mastr'o'j.
La lern'ant'o'j kun'e el'labor'is panel'o'j'n pri si'a'j land'o'j, konkur'is en la kviz'o “kio'n mi sci'as pri la profesi'o de...
”, kaj diskut'is laŭ la tem'o “kia'j est'as la ebl'ec'o'j trov'i la dezir'at'a'n labor'lok'o'n en la ali'a'j land'o'j de eu ”.
Ili hav'is la ebl'ec'o'n pli'bon'ig'i si'a'j'n sci'o'j'n pri esperant'o –la lingv'o de la inter'komunik'ad'o, sub la gvid'o de la instru'ist'o'j Gražina Opulskienė, Christof Krick kaj marian'a Genĉeva.
De la rond'a tabl'o “en kiu'j univer sit'at'o'j mi pov'as lern'i, se mi vol'as daŭr'ig'i mi'a'n stud'ad'o'n ekster'land'e ”ili kompren'is, ke oni rajt'as elekt'i inter ĉiu'j universitat'o'j en la land'o'j de eu, se oni dezir'as tio'n kaj est'as pret'a'j mult'e lern'i.
Krom la lern'ad'o kaj mult'a'j task'o'j la lern'ant'o'j hav'is la ebl'ec'o'n kon'at'iĝ'i kun la histori'o de italio, vizit'is la bel'eg'a'j'n urb'o'j'n Lucca, Viaregho, florenco, pis'o kaj romo.
Kaj ili sci'as, ke iam ili de'nov'e re'ven'os al italio, ĉar tie jam atend'os la nov'a'j ge'amik'o'j !
Ewa Kukielka.
Dolĉ'a sal'o.
La 12- an de juli'o grup'o de sep ge'jun'ul'o'j el Góra, pollando, akompan'at'a'j de du instru'ist'in'o'j, lidia Nowak kaj Lucyna Sozanska, ven'is al Sieber, la urb'o'part'o de Herzberg, por part'o'pren'i en somer'a arb'ar'a lern'ej'o, jam la 8- a inter'naci'a renkont'iĝ'o de ge'jun'ul'o'j el Herzberg kaj ĝi'a pol'a partner'urb'o Góra.
Dum la tut'a semajn'o la grup'o de la pol'a'j kaj german'a'j 12- ĝis 18- jar'ul'o'j maten'e kun'e lern'is esperant'o'n, post'tag'mez'e sport'um'is, vizit'is naĝ'ej'o'n, promen'is en la pitoresk'a ĉirkaŭ'aĵ'o de Sieber, lud'is, danc'is kaj kant'is.
En la program'o est'is komun'a grimp'ad'o al grand'a bulb'o (großer Knollen ), la plej proksim'a mont'o, de kies tur'o oni pov'as admir'i la ne'forges'ebl'a'n pejzaĝ'o'n de Harz-mont'ar'o, kun la sub'e kuŝ'ant'a'j vilaĝ'o'j kaj urb'et'o'j.
Al ĉiu'j plaĉ'is ankaŭ ekskurs'o'j al Torf Haus, Goslar kaj Göttingen, kun vizit'o de la grand'a universitat'a bibliotek'o.
La art'a'n program'o'n pli'riĉ'ig'is ekster'land'a'j gast'o'j, ĉi-jar'e part'o'pren'ant'a'j en ile'i-konferenc'o, kiu okaz'is sam'temp'e en Sieber.
Tiel la part'o'pren'ant'o'j de sal'o hav'is la ebl'ec'o'n lern'i japan'a'n kaligrafi'o'n, tradici'a'n galeg'a'n kant'o'n, ek'kon'i kutim'o'j'n nepalajn kaj kubajn, sed kio plej'e grav'as, la tut'a'n temp'o'n ili ankaŭ lern'is unu de la ali'a, kaj rekt'e spert'is, ke ebl'as esprim'i en esperant'o ĉio'n, pri kio oni vol'as parol'i kun si'a'j sam'aĝ'ul'o'j el ali'a land'o.
En mult'a'j okul'o'j est'is larm'o'j, kiam la bus'o de la pol'a grup'o ek'vetur'is de la park'ej'o ĉe Haus dian'a, kie kun'e loĝ'is la ge'jun'ul'o'j, por vetur'ig'i ili'n hejm'e'n.
La vizit'ant'o'j depon'is en la Herzberga kastel'o pentr'aĵ'o'j'n de du lok'a'j pentr'ist'in'o'j el Góra, inter ali'a'j de Lucyna Sozanska, kiu akompan'is la grup'o'n.
La ekspozici'o'n oni pov'os admir'i ek'de septembr'o, kadr'e de la 20- jar'a jubile'o de la ĝemel'urb'a kun'labor'o inter Herzberg kaj Góra.
Dima Ŝevênko.
Sukces'a bet - 49.
Bet est'as tradici'a aranĝ'o, tamen la ĉi-jar'a'j, 49- aj baltiaj esperant'o-tag'o'j, kiu'j okaz'is en la urb'o Utena, iu'senc'e el'star'is.
En bet - 49, kiu okaz'is en pitoresk'a lag'a region'o de litovio, part'o'pren'is pli ol 200 esperant'ist'o'j el dek'o'j da land'o'j.
Dum ĝi vic'iĝ'is mult'a'j por e-mov'ad'o serioz'a'j program'er'o'j, sed ankaŭ ne mank'is riĉ'eg'a distr'a program'o.
Apart'e menci'ind'as la bon'e organiz'it'a ekskurs'a tag'o.
Kadr'e de la tut'tag'a ekskurs'o la part'o'pren'ant'o'j ĝu'is plur'a'j'n histori'a'j'n kaj natur'a'j'n vid'ind'aĵ'o'j'n de la region'o kaj gust'um'is lok'a'j'n tradici'a'j'n manĝ'o'j'n.
Mi jam menci'is, ke la program'o est'is riĉ'a.
Jen kelk'a'j er'o'j : Aleksandr Korĵenkov hav'is seri'o'n de preleg'o'j pri histori'o de esperant'o, petras Čeliauskas preleg'is pri la litova lingv'o, Margarita Želve preleg'is pri la esperant'o-poet'in'o Ljudmila Jevsejeva, mikael'o Bronŝtejn pri Puŝkin, anna Striganova pri fabel'o'j, stan'o Marĉek pri la rekt'a metod'o, mi pri la el'don'ej'o impet'o, inter'ret'a'j kaj komput'il'a'j afer'o'j.
La kern'o de la sukces'o de bet - 49 est'is la organiz'a team'o.
Ĝi funkci'is la tut'a'n period'o'n de la renkont'iĝ'o ver'e sen'riproĉ'e.
Bet est'as aranĝ'o ne nur aplik'a, sed ankaŭ instru'a.
Divers'nivel'a'j esperant'o-kurs'o'j, kiu'j'n gvid'is la spert'a'j profesi'a'j instru'ist'o'j stan'o Marĉek, mikael'o Lineckij kaj Svetlana Smetanina, pruv'is tio'n.
Rilat'e la art'a'n program'o'n, ĝi est'is tre alt'nivel'a.
Profesi'a'j litovaj ensembl'o'j sen'ĉes'e ĝoj'ig'is kaj dancig'is la part'o'pren'ant'o'j'n.
Krom la lok'a'j naci'a'j ensembl'o'j koncert'is mult'a'j kon'at'a'j esperant'a'j kant'ist'o'j : la grup'o Asorti, mikael'o Bronŝtejn, Nataŝa Berce, Solotronik, mikael'o Povorin kaj ali'a'j.
Konklud'e mi opini'as, ke la spert'o de bet - 49 pov'as est'i util'a ankaŭ por organiz'ant'o'j de ali'a'j esperant'o-aranĝ'o'j (eĉ la universal'a kongres'o ), ĉar ĝi montr'as, ke la esperant'o-mov'ad'o ne nur viv'as, sed ankaŭ progres'as.
Katarína Nosková.
Ses en slovaki'o.
La 7- a somer'a esperant'o-stud'ad'o okaz'is en la slovaki'a urb'o Mart'in, de la 12- a ĝis la 20- a de juli'o 2013.
Atent'em'a observ'ant'o mal'kovr'is nov'aĵ'o'j'n kaj en la prepar'a etap'o kaj dum la aranĝ'o mem.
Post du jar'o'j la aranĝ'o trans'lok'iĝ'is al pli mont'ar'a region'o.
La cel'o est'is kon'at'ig'i la vizit'ant'o'j'n kun la bel'aĵ'o'j de ni'a natur'o, kio'n ne ebl'as plen'e ating'i sen vizit'i la plej kon'at'a'n mont'ar'o'n Tatry.
La aŭspici'o'n trans'pren'is la urb'estr'o andre'j Hrnčiar, la prezid'ant'o de la region'o jur'a'j Blanár kaj ankaŭ la ministr'o de eduk'ad'o, scienc'o, esplor'ad'o kaj sport'o Dušan Čaplovič, kiu verk'is al'parol'o'n por la program'libr'o kaj financ'e sub'ten'is la aranĝ'o'n.
La urb'o Mart'in iĝ'is oficial'a partner'o de ses.
Ven'is 230 hom'o'j el 27 land'o'j, plej'part'e eŭrop'an'o'j.
Lanĉ'it'a est'is la nov'a propr'a ret'ej'o http : //ses.
Iks'o.
Net.
La “verd'a'n rabat'o'n ”por la sen'viand'a manĝ'o, kiu kaŭz'is ard'a'j'n diskut'o'j'n en esperanti'o, fin'e util'ig'is pli ol du tri'on'o'j de la part'o'pren'ant'o'j (69 %).
La kadr'a program'struktur'o rest'as simil'a kiel dum la pas'int'a'j jar'o'j.
Antaŭ'tag'mez'e instru'ad'o en dek klas'o'j (po du klas'o'j en kvin nivel'o'j ), post'tag'mez'e preleg'o'j, ekskurs'o'j, sport'um'ad'o, vesper'e koncert'o'j...
Ĝis'nokt'e funkci'is trink'ej'o, apud'e en pli trankvil'a lok'o guf'uj'o.
La inter'naci'a vesper'o mal'kovr'is kaŝ'it'a'n talent'o'n : la kant'ad'o'n de Carsten (kaŝ'i )el germanio oni tuj ek'ŝat'is kaj rapid'e aper'is en la inter'ret'o vide'o-registr'aĵ'o sub la titol'o esperant'o hav'as talent'o'n.
El ne'esperant'ist'a'j art'ist'o'j ven'is kant'i la rok'a slovak'a grup'o Peter Bažík & s.
H.
O.
P kun du kant'o'j en esperant'o.
La koncert'o est'is mal'ferm'it'a ankaŭ al la ekster'a publik'o.
Ven'is koncert'um'i la famili'a du'op'o Ĵele, la german'a plur'talent'a Johannes, la ital'a bard'o Manŭel, la ege'a Jonny m, la litova virtuoz'a Asorti kaj la sved'a popular'a band'o la perd'it'a generaci'o.
En 2014 vi pov'as plan'i vi'a'n feri'ad'o'n en la sam'a dat'o kiel ĉi-jar'e : ses okaz'os (12- 20 juli'o )en nitr'a, slovaki'o, tuj post la eeu-kongres'o en la kroat'a urb'o Rijeka.
Kaj se slovaki'o tro for'as por vi, ne mal'esper'u –en 2014 (de la 17- a ĝis la 25- a de aŭgust'o )okaz'os la unu'a ses en rusio, proksim'e al la ĉef'urb'o moskvo, je nur 20- minut'a vojaĝ'o de la inter'naci'a flug'haven'o ŝeremetjevo.
Renée Triolle.
Sur'voj'e al lern'ej'o.
Ebl'e vi ne ŝat'as ir'i al la lern'ej'o.
Ebl'e vi ne pens'as, ke vi est'as bon'ŝanc'a : en vi'a land'o ĉiu'j infan'o'j lern'as leg'i kaj skrib'i.
Ĉu vi sci'as, ke en mult'a'j land'o'j ne est'as facil'e ir'i al la lern'ej'o ?
En nov'a franc'a film'o “sur'voj'e al la lern'ej'o ”ni kon'at'iĝ'as kun infan'o'j, kiu'j malgraŭ la mal'facil'aĵ'o'j fier'as ir'i al la lern'ej'o.
La film'ist'o nom'iĝ'as Pascal Plisson /paskal plis'o'n /, li film'is ver'a'j'n infan'o'j'n en ver'a'j kondiĉ'o'j.
Jen Jackson, li loĝ'as en afrik'o, en Kenio.
Li ne ir'as, li kur'as 15 kilo'metr'o'j'n ĉiu'tag'e al la lern'ej'o !
Li for'las'as la dom'o'n tre fru'e, je la 5h30 ; li kaj li'a frat'in'o sal'om'e port'as pez'a'n sak'o'n kun akv'o.
Kaj...
Ili renkont'as danĝer'a'j'n elefant'o'j'n !
Tamen, la ge'frat'o'j plu kur'as al la lern'ej'o por ne mal'fru'i : hodiaŭ Jackson dev'as lev'i la flag'o'n, li est'as tre fier'a kaj tiel li dank'as la land'o'n pro la donac'o (instru'ad'o ).
Jen Zahira : ŝi est'as knab'in'o, ŝi loĝ'as en la mont'ar'o, en maroko.
La lern'ej'o est'as mal'proksim'a, je 22 km.
La voj'o est'as rok'a, dolor'as la pied'o'j.
Zahira ir'as lund'e maten'e kun si'a'j du amik'in'o'j.
Kiam ili ating'as ĉef'a'n voj'o'n kaj pet'vetur'as, la vetur'il'o'j ne halt'as : neni'u vol'as akompan'i ili'n al la urb'o, ĉar knab'in'o'j, en islam'a land'o, ne dev'as vizit'i lern'ej'o'n !
Sed Zahira est'as bon'ŝanc'a : ŝi'a'j ge'patr'o'j sub'ten'as kaj help'as ŝi'n.
Ŝi port'as viv'ant'a'n kok'in'o'n en sak'o kaj ŝi inter'ŝanĝ'os ĝi'n en la bazar'o kontraŭ manĝ'aĵ'o.
Dum la semajn'o ŝi loĝ'as en la lern'ej'o.
Kiam ŝi al'ven'as al la lern'ej'o, ŝi est'as mal'pur'a kaj dev'as ŝanĝ'i la vest'aĵ'o'n !
Jen carlito.
Li loĝ'as en la plej sud'a part'o de argentino, en patagoni'o.
Li ne ir'as sed rajd'as al la lern'ej'o kun si'a jun'a frat'in'o Micaela.
La frat'in'et'o ŝat'us konduk'i la ĉeval'o'n, sed la patr'in'o mal'permes'is : est'as tro danĝer'e !
Antaŭ ol for'las'i la dom'o'n carlito help'as si'a'n patr'o'n zorg'i pri la ŝaf'o'j kaj ŝaf'id'o'j.
Ankaŭ li rajd'as preskaŭ du hor'o'j'n al la lern'ej'o !
La last'a nom'iĝ'as Samuel kaj li viv'as en hindio, ĉe la mar'o.
Li est'as handikap'it'o en rul'seĝ'o.
Maten'e la patr'in'o masaĝ'as li'n, la masaĝ'o'j est'as dolor'ig'a'j, sed Samuel esper'as, ke iam li pov'os star'i kaj paŝ'i.
Li'a'j du frat'o'j, Gabriel kaj Emmanuel, tir'as kaj puŝ'as la rul'seĝ'o'n, kiu'n la patr'o mem fabrik'is.
Ili tir'as kaj puŝ'as dum pli ol unu hor'o, ne est'as asfalt'it'a voj'o, la pneŭ'o krev'as, sed bon'kor'a labor'ist'o ĝi'n ripar'as.
Kiam Samuel ating'as la lern'ej'o'n, li'a'j amik'o'j tuj help'as li'n.
Ek'de nun, kiam vi ne tro volont'e ir'os al la lern'ej'o, pens'u pri tiu'j infan'o'j, kiu'j en ali'a'j part'o'j de la mond'o bezon'as kuraĝ'o'n kaj obstin'o'n por front'i la mal'facil'aĵ'o'j'n, ĉar ili hav'as la cel'o'n : lern'i !